اینترنت اشیا به طور کلی به بسیاری از چیزها شامل اشیا و وسایلی که در محیط پیرامون ما وجود دارد، اطلاق می گردد که به شبکه اینترنت متصل شده و می تواند به وسیله اپلیکیشنهای موجود در تلفنهای هوشمند و تبلت کنترل و مدیریت گردد، اشاره دارد. اینترنت اشیا به زبان ساده، به ارتباط بین سنسورها و دستگاهها با شبکهای است که از طریق آن میتوانند با یکدیگر و یا با کاربرانشان تعامل ایجاد نمایند. این مفهوم میتواند به سادگی ارتباط یک گوشی هوشمند با تلویزیون باشد، یا به پیچیدگی نظارت بر زیرساختهای شهری و ترافیکی. این شبکه بسیاری از دستگاههای اطراف ما را از ماشین لباسشویی و یخچال گرفته تا لباس هایمان؛ در برمیگیرد.
اتحادیه بینالمللی مخابرات، اینترنت اشیا را زیرساختی جهانی برای جامعه اطلاعاتی که بر اساس فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی دارای قابلیت تعامل پذیری از قبل موجود و رو به رشد از طریق اتصال (فیزیکی و مجازی) اشیا که خدمات پیشرفته ای را ممکن میسازد، تعریف نموده است. به کمک اینترنت اشیا در سراسر زیرساختهای شبکه موجود، امکان کنترل اشیا از راه دور فراهم می شود و همچنین فرصت برای ادغام مستقیم از جهان فیزیکی به سیستمهای مبتنی بر کامپیوتر ایجاد نموده است و در ایجاد بهبود در میزان بهره وری، دقت و سود اقتصادی علاوه برکاهش دخالت انسان منجر گردیده است. تا زمانی که اینترنت اشیا با سنسورها و محرکها تکمیل شود، هر چیز منحصر به فردی از طریق سیستمهای محاسباتی جاسازی می شود و قابل شناسایی می گردد. بر اساس تخمین کارشناسان اینترنت اشیاتا سال ۲۰۲۰ در حدود سی میلیارد شی را در بر خواهد گرفت.
تعاریف زیادی از اینترنت اشیا (IOT) internet of things توسط انجمنهای مختلف تحقیقاتی بر اساس نوع نگرش آنها به نقاط قوت این ایده بیان شدهاست. دلیل چند وجهی بودن این مفهوم ریشه در نام گذاری این ایده یعنی «اینترنت اشیا» دارد. این نام از دو کلمه تشکیل شدهاست، کلمه اول به دیدگاه شبکه گرایی این مفهوم تأکید دارد، درحالی که کلمه دوم به حرکت به سمت اشیاء عمومی که در یک بسته مشترک قرار گرفتهاند تأکید می نماید. اینکه به اینترنت اشیا با دید اینترنت گرا یا موجودیت گرا نگاه کنیم، موجب به وجود آمدن تغییراتی در قراردادهای تجاری، تحقیقها و استانداردهای موجود خواهد شد.
چند دهه است که اینترنت برای ما نامی آشناست. مجموعهای از کامپیوترها که به یکدیگر متصل هستند و توانایی تبادل اطلاعات را با همدیگر دارند. البته چند دهه قبل، منظور از کامپیوترها، کامپیوترهای لابراتوراهای بزرگ تحقیقاتی و بعدها کامپیوترهای رومیزی بوده است.
مدت زیادی است که لپتاپها هم، به جمع کامپیوترهای موجود در بستر اینترنت افزوده شدهاند. موبایلها هم، وسایل دیگری بودند که مهمان بستر اینترنت شدند. هر روز وسایل جدیدی، در حال اتصال به اینترنت هستند. ساعتهای هوشمند هم، نمونهای از این وسایل محسوب می گردند. خودروها، سیستم روشنایی خانهها، یخچالها، چراغهای راهنمایی و رانندگی، همگی وسایلی هستند که به عنوان یک واحد مستقل به اینترنت افزوده میشوند. با اینکه فعالیت در حوزهی فناوری اینترنت اشیاء از اوایل دهه ۹۰ میلادی آغاز شد، اما تاریخچه آن بر می گردد به کوین اشتون مؤسس و مدیر اجرایی مرکز Auto-ID در دانشگاه MIT که برای اولین بار در سال ۱۹۹۹ در یکی از ارائه های خود، از اینترنت اشیاء نام برده است. اشتون عضو تیمی بود که توانستند با تگ های RFID، اشیاء را به اینترنت متصل کنند.
امروزه، کامپیوترها و در نهایت اینترنت، تقریبا به صورت کامل برای تولید محتوا، به انسان ها وابسته هستند. نزدیک به حدود ۵۰ پتابایت (هر پتابایت معادل ۱۰۲۴ ترابایت است) دیتایی که در اینترنت موجود است، از طریق انسان با تایپ کردن، رکورد کردن، عکس گرفتن و اسکن بارکد تولید شده است.
افزایش روز افزون استفاده از آدرس IPv6، یک فاکتور مهم در توسعه اینترنت اشیاء است. به گفتهی آقای استیو لیبسون، این گسترش فضای آدرس به معنی این می باشد که می توان، به هر اتم روی سطح زمین، یک آدرس IPv6 اختصاص داد و هنوز هم به اندازه کافی، تعداد آدرس IPv6 برای بیش از ۱۰۰ کره زمین هم وجود دارد. به عبارت دیگر، انسان ها به راحتی می توانند به هر شیء روی کره زمین، آدرس IP اختصاص دهند. افزایش تعداد تجهیزات هوشمند و همچنین مقدار داده ای که این تجهیزات تولید می نمایند، نگرانی های جدیدی از جمله حریم خصوصی، قدرت در داده ها و امنیت را بوجود می آورد.
اینترنت اشیا، سیستمی از کامپیوترها، ماشینهای محاسبه، دستگاههای دیجیتال و مکانیکی، انسانها و حیوانات است که هر کدام با یک کد مستقل و به عنوان یک وسیلهی متمایز، در شبکه حضور دارند و سهم قابل توجهی از تبادل اطلاعات و رفتار و رابطه میان آنها، بدون دخالت و نظارت مستقیم انسان انجام میشود.
برای خرید کلید لمسی کلیک کنید
چگونگی فرآیند ارسال داده ها
فرآیند ارسال دادهها در فناوری اینترنت اشیاء بدین ترتیب است که به سوژهی مورد نظر یک شناسهی یکتا و یک پروتکل اینترنتی (IP) تعلق میگیرد که دادههای لازم را برای پایگاه دادهی مربوطه ارسال میکند. دادههایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشیهای تلفن همراه و انواع رایانهها و تبلتها قابل مشاهده خواهند بود.
این دادهها به چه کار میآید؟ چرا باید از اینترنت اشیاء استفاده کنیم؟!
روزگاری جورج اورول نوشت آنکه گذشته را کنترل میکند، آینده را کنترل خواهد کرد. دنیای مدرن و فناوری ارتباطات نشان دادهاست که در دنیای کسب و کار "آنهایی که به دادهها و اطلاعات بیشتر و بهتری دسترسی دارند آینده را کنترل خواهند کرد" داشتن اطلاعات در دنیای جدید حکم سقوط سیب در روزگار نیوتون را دارد! اطلاعات بهروز و مفید آنگاه که در زمان مناسب در اختیار اهل فن قرار گیرد، منجر به تولید محصولات و خدماتی میشود که زندگی بشر را هر روز بیش از پیش آسان و آسوده میکند؛ آسان و آسوده، با همهی پیچیدگیها و سختی های جهان امروز.
گسترش فلسفه فناوری اینترنت اشیا
فناوری اینترنت اشیاء نیز با همین فلسفه توسعه یافتهاست. دریافت، ثبت و ارسال اطلاعات ِبه روز و لحظهای برای استفاده، تحلیل و بهبود محصولات و خدمات و البته در نهایت جهت استفادهی مصرفکنندگان انجام میگیرد. برای مثال ورزشکاری که در طول یک برنامهی تمرینی حرکات فیزیکی و تغییرات داخلی بدنش مورد مطالعه قرار میگیرد؛ شامپانزهای که سوژه یک تحقیق علمی است و یا قفسه مخصوص کنسروهای ماهی در یک خواروبارفروشی یا باک بنزین هوشمند یک خودروی سواری که خالی شدن خود را گزارش میدهند! اینها همگی مثال هایی از دامنه گسترده کاربردی فناوری اینترنت اشیاء می باشد. که به کمک آن اطلاعات لازم را به صورت لحظهای به هر پایگاه دادهای که به آن متصل شده باشند، در هر نقطهای از دنیا ارسال می نمایند.
فرآیند ارسال دادهها در فناوری اینترنت اشیاء نیازی به تعامل «انسان با انسان» یا «انسان با رایانه» نخواهد داشت و کلیه دادهها به صورت اتوماتیک و بر اساس تنظیمات انجام شده و در زمانهای مشخص (معمولاً بهصورت دائم و لحظهای) ارسال میگردند. ظهور پدیده اینترنت اشیاء یکی از هزاران نتیجه گسترش اینترنت و البته توسعه فناوری های بی سیم (Wireless Technologies) و سامانههای میکرو-الکترومکانیکی (Micro-electromechanical Systems) می باشد. بهدلیل قابلیتهای فراوانی که در تعاملات «ماشین با ماشین» در فناوری اینترنت اشیاء موجود است، این پدیده تا به امروز در بخشهای صنعت (به خصوص در انواع کارخانجات تولیدی)، انرژی و گاز کاربرد فراوانی داشتهاست. سایر محصولات هوشمند، محصولاتی که قابلیت برقراری ارتباط «ماشین با ماشین» را دارا هستند، از قبیل لیبلهای هوشمند، کنتورهای هوشمند نیز از فناوری اینترنت اشیاء استفاده می کنند.
اینترنت اشیا و چالش در دامنه حریم خصوصی
موضوع امنیت و حریم خصوصی، به عنوان یک مشکل اساسی بر سر راه "اینترنت اشیاء"به شمار میرود. به عنوان نمونه، احتمال حمله اینترنتی به اطلاعات شخصی افراد و هک کردن آن، یکی از این چالشها می باشد. نکتهای که در این زمینه جالب به نظر میرسد، توجه کنگره آمریکا به مباحث حقوقی و مقررات در رابطه با این فناوری جدید، آن هم در زمانی که استفاده از آن هنوز فراگیر نشده است. به نظر میرسد مشکلات و اخبار مربوط به جاسوسی و ورود به حریم خصوصی کاربران در شبکههای اجتماعی، موتورهای جستجو و... موجب آن شده تا کنگره گامهای نخستین خود در رابطه با این فناوری جدید را مطمئنتر بردارد.